GESCHIEDENIS VAN HOME- EN GAMECOMPUTERS

 

 

 

 

   Navigator

Verzameling
Te ruil
Speel games
Contact
Gastenboek
Site Info
In English

 


Bekijk de resultaten van de laatste peiling: hoeveel computerspellen heb jij? (3127 stemmen)

 


 

 


ATARI'S PONG
VEROVERING VAN DE HUISKAMERS

(Dit is deel 2 over Atari's Pong - klik hier voor deel 1)

Atari was er mede voor verantwoordelijk dat miljoenen mensen in de jaren ‘70 miljarden uren hebben doorgebracht met het spelen van tennis op een tv-scherm. Iedereen die dat heeft gedaan, zal zich nog zonder moeite de typische pong-geluiden kunnen herinneren bij het scoren van een punt en bij het slaan met het badje.

Cocurrentie
Dat Atari begon met een thuisversie van Pong, was mede ingegeven door de enorme concurrentie die het ondervond op Pong in de automatenhallen. Tientallen concurrenten hadden Pong en andere spelautomaten van Atari inmiddels geïmiteerd, met als gevolg dat Atari op de rand van het faillissement verkeerde.
De plannen voor een thuisversie van Pong kwamen van de engineers Bob Brown en Harold Lee. Nolan Bushnell reageerde enthousiast en gaf er het groene licht voor; de rest van de Atari-directie had echter grote twijfels omdat Atari tot dan toe helemaal geen kaas had gegeten van de consumentenindustrie. Distributie, marketing op dat gebied – het was allemaal onbekend terrein en Atari zou er misschien nog verder door in financiële problemen komen.

Codenaam 'Darlene'Nolan Bushnell - oprichter van Atari
Maar ‘Home Pong’ zou Atari uiteindelijk uit de financiële problemen halen. Het plan was alle elektronische componenten van de automatenversie van Al Alcorn onder te brengen in één chip. Een revolutionair plan, maar het bleek te verwezenlijken. Het team ging hard aan de slag, en opnieuw werden er familieleden bij betrokken. Harold Lee ontwierp de schema’s, die werden vervolgens ’s avonds wire-wrapped door Alcorns vrouw, waarop Alcorn steeds de schone taak op zich nam om een gecorrigeerde versie terug te geven aan Lee. Zo ontstond na enige tijd een functionerend prototype van Pong, dat voorlopig nog de codenaam Darlene droeg, naar een aantrekkelijke werkneemster bij Atari. En zo zouden later meer projecten naar Atari-vrouwen worden vernoemd.

Volslank
Darlene was op z’n minst volslank: het prototype zat nog vol met honderden draden. In de herfst van 1974 was het prototype van de chip klaar die al die draden zou vervangen.

Het ziet er naar de huidige begrippen zo simpel uit, een tennisspel op de televisie, maar de chip die daarvoor nodig was, was de meest geavanceerde die tot dan toe in een consumentenartikel was gebruikt.

Achterkamertjes
Halsoverkop werd nu naar speelgoedketens gezocht die Pong zouden willen verkopen. Dat viel niet mee: de branche had de mislukking van de Magnavox Odyssey, waarvan er maar 100 duizend waren verkocht, nog vers in het geheugen. De inschatting van de winkelketens was dat de consument niet meer zat te wachten op spellen voor op de televisie. Bovendien vonden ze de prijs van 100 dollar te hoog.

Verdere pogingen werden ondernomen op de Toy Show van 1975 in New York; een beurs voor de speelgoedbranche. Atari had daar een stand gehuurd en kreeg zowaar veel belangstelling voor Pong. Er kwamen veel geïnteresseerde verkopers langs, maar aan het eind van de beurs had Atari geen enkele order binnen. Hier wreekte zich de onervarenheid van de nieuwkomer in de speelgoedbranche: volgens een van de ongeschreven regels van de branche werden deals niet op de beursvloer gesloten, maar in aparte kamers die door de speelgoedproducenten werden gehuurd. En dat had Atari nou net niet gedaan, want het was nog onbekend met dit ‘achterkamertjes-verschijnsel’.

Jumping out the window
Uiteindelijk ging Atari in zee met, jawel, de grootste keten: Sears Roebuck. Dankzij speciale interesse van een van de inkopers had die keten al eerder belangstelling getoond, maar eiste toen de exclusieve rechten – en dat ging Bushnell te ver. Toen echter duidelijk werd dat van de rest van de branche niets te verwachten was, werden alle kaarten toch op Sears gezet. In het kader hiernaast een beschrijving van de demonstratie van het prototype bij Sears door Al Alcorn, die vanwege technische tegenslagen op dat moment wel uit het raam kon springen.

Exclusieve rechten
De demonstratie bleek ondanks de tegenslagen toch overtuigend genoeg. Zo overtuigend dat Sears het dubbele aantal bestelde van wat Atari zei te kunnen leveren: dat kwam neer op een order van 150 duizend stuks. Sears kreeg de rechten voor één jaar, vanaf kerst 1975, en beloofde de marketing en distributie geheel voor zijn rekening te nemen. Het apparaat kreeg de naam Sears Tele-Games system. Alcorn: ‘Dit was het beste wat ons ooit was overkomen.’

Don Valentine
Bushnell was zich er evenwel van bewust dat Atari bij lange na niet genoeg geld, faciliteiten en mankracht had om aan die mega-order tegemoet te komen. Na lang onderhandelen werd een contract gesloten met een van de grootste kredietverstrekkers van die tijd, Don Valentine, die voor Atari een kredietlijn opende van 10 miljoen dollar. Er werd een nieuwe fabriek gebouwd in Sunnyvale, zodat Atari uiteindelijk genoeg productiecapaciteit had.

Hilarische momenten
 

Al Alcorn gaf Sears een demonstratie van Pong in het hoofdkantoor van de speelgoedketen in Chicago. Dat leidde tot enige hilarische toestanden. Het lukte Alcorn ten overstaan van de ongeduldig afwachtende Sears-bobo’s in eerste instantie niet om beeld te krijgen.

De verklaring hiervoor bleek een televisiezendmast te zijn die op het gebouw stond, die uitzond op kanaal 3 – het kanaal waarvan ook Pong gebruik maakte, maar dat dus gestoord werd door interferentie door de uitzending via de zendmast. Peentjes zwetend greep Alcorn in in de dradenmassa van Pong (het ging hier nog om het prototype zonder chip); een pijnlijk moment waarover hij later zei dat hij het liefst uit het raam was gesprongen. Maar hij slaagde erin Pong via kanaal 4 te laten werken, dat geen last had van interferentie. (Het lijkt me dat vanwege deze gebeurtenis de keuze voor kanaal 3 of 4 standaard in veel pong- en gameconsoles is opgenomen.)

Ook al verliep de demonstratie hierna succesvol, bij de toeschouwers van Sears leefde toch nog wel een grote zorg: die enorme hoeveelheid draden in het apparaat. Toen Alcorn uitlegde dat dat alles zou worden vervangen door één enkele chip ter grote van een vingernagel, reageerde het hoofd van de afdeling vol ongeloof. Hij vroeg hem hoe die draden dan vervolgens vast zouden moeten worden gesoldeerd aan die minieme chip…
Ook de consument moest erg wennen aan het idee van tennis via de tv. Geregeld kwam bij Atari de vraag binnen hoe de mensen van het tv-station wisten wat ze moesten doen, als de consument Pong inschakelde.

Uren in de rij
Pong bleek dé hit voor Sears tijdens de kerstverkoop van 1975. Op diverse plaatsen moesten mensen een paar uur in de rij staan, niet om Pong direct te kunnen kopen, maar om een bestelling te mogen plaatsen. Pong werd via Sears in 900 winkels in de VS verkocht, waardoor de naam Atari nu niet alleen bij de spelhalbezoeker bekend was, maar ook bij het grote publiek. Dankzij Pong bereikte Atari in 1975 een omzet van 40 miljoen dollar, waarvan 3 miljoen winst.



Vergeleken met de Odyssey
De thuisversie van Pong was grotendeels gebaseerd op de arcadeversie. Er was één spel op mogelijk: tennis. Anders dan later gebruikelijk zaten de controllers aan het apparaat vast. Een revolutionair verschijnsel was dat de score op het tv-scherm werd bijgewoond – bij de analoge Magnavox Odyssey moesten de spelers dat zelf doen. Ook werd anders dan bij de Odyssey, waar een extra knop voor effect was, automatisch effect aan de bal toegevoegd. Het effect hing af van het segment van het badje waarop de bal terechtkwam – in totaal bestond een badje net als bij de arcadeversie uit acht segmenten.

Pong chip
Net als bij de speelhallenversie van Pong, dook de concurrentie ook onmiddellijk op de thuisversie. Atari had in de begintijd nooit patent aangevraagd; toen dat later wel gebeurde bleek het vaak te laat. Dankzij een Pong-chip van General Instruments was het voor fabrikanten een fluitje van een cent om met eigen versies te komen. Er verschenen vele honderden varianten, geproduceerd door een enorm aantal fabrikanten. In eerste instantie was er zoveel belangstelling voor de chip van General Instruments, dat veel fabrikanten aan het begin achter het net visten.

Eigen Pong-versie
Atari kwam in 1976, toen de exclusieve rechten van Sears waren afgelopen, met een eigen versie van Pong, die als twee druppels water leek op die van Sears. Ondanks de eigen Pong en de vele Atari-varianten die daarop volgden, zou de enorme concurrentie Atari opnieuw in financiële problemen brengen.

Deze site doorsturen aan een vriend

Geschiedenis van home- en gamecomputers, Erik Klooster, Nederland

 

 

   Nieuws

Speel online games op deze site en registreer je naam en highscore. Haal je hart op aan de klassiekers Pac-Man, Space Invaders, Asteroids en Snake. Gratis en je hoeft ze niet te downloaden: ze zijn direct op het scherm te spelen. In de oorspronkelijke versies. Veel plezier!


Gameshop - Atari, NES, SNES en SEGA games te koop

nintendo nes en snes games
 

 

 

 

 

 

Deze site doet met vier computers mee aan het Cancer Research Project, waarvoor wereldwijd al 1,5 miljoen mensen computertijd beschikbaar stellen. Sluit je aan bij ons team: Mrs. Dynamite. Heel erg bedankt!