GESCHIEDENIS VAN HOME- EN GAMECOMPUTERS


  


 

 

 

 

   Navigator

Verzameling
Te ruil
Speel games
Contact
Gastenboek
Site Info
In English

 


Aquarius lag al klaar bij Radofin

Voor de productie van de Aquarius ging Mattel in zee met Radofin Electronics Far East in Hong Kong, dat eerder al was ingeschakeld voor de productie van de Intellivision. Mattel besloot daartoe omdat Radofin drie modellen homecomputers al min of meer had klaarliggen. Mattel koos er daar twee van uit, met de codenamen Checkers en Chess, die na wat aanpassingen zoals de uitbreiding van de karakterset en het ontwerp van de Mini Expander zouden worden gelanceerd als de Aquarius en de Aquarius II.
Toen Mattel een paar maanden later alweer besloot de stekker uit het project te trekken, smeekte het Radofin bijna om alles over te nemen. Mattel betaalde om uit het contract te worden geschreven en Radofin kreeg de gehele overgebleven voorraad en alle rechten.

Het bedrijf in Hong Kong had zelf nog wel het volste vertrouwen in zijn computers. Het kondigde aan dat in maart 1984 de Aquarius II zou worden gelanceerd en in juli 1984 zou zelfs een Aquarius III verschijnen. Radofin hield de productie van de Aquarius I vol tot 1988.
De Aquarius II (met o.a. beter toetsenbord) is inderdaad sporadisch verschenen, en wordt nu beschouwd als uiterst zeldzaam.

 

 

 

Veel prototypes

De bizarre geschiedenis van de Aquarius-computers heeft tot gevolg dat er nogal wat randapparatuur is die wel is aangekondigd maar nauwelijks in de winkels is verschenen of niet verder is gekomen dan het prototype-stadium. Een voorbeeld hiervan is de Master Expansion Module. Volgens werknemers is de productie niet verder gekomen dan de behuizing van de module. De module had twee floppydrives moeten bevatten en CP/M-gebruik mogelijk moeten maken.

aqmodem.gif (151754 bytes)

 

 

 

 

Andere voorbeelden van niet of moeilijk verkrijgbare Aquarius-randappatuur zijn een telefoonmodem (ook in de vorm van een cartridge, zie foto uit mijn Aquarius-catalogus) en een vierkleuren-printer.

 

 

Geschiedenis van home- en gamecomputers - welkom!

mattel aquarius logo

Mattel Aquarius
homecomputer met de kortste carrière

mattel aquarius

Het succes van homecomputers begin jaren tachtig maakte fabrikanten gretig. Ook Mattel, vooral bekend van de Barbiepoppen, wilde een graantje meepikken. Dat draaide in 1983 uit op een van de grootste flops in de geschiedenis van de homecomputers.
Op zich was de beslissing van Mattel om ook homecomputers te gaan maken niet vreemd. Met zijn divisie Mattel Electronics had het bedrijf grote successen behaald met de gameconsole Intellivision. Voor de Intellivision was later een speciaal toetsenbord gemaakt waarmee het ook tot een soort computer kon worden omgetoverd, maar nu wilde Mattel Electronics graag een op zichzelf staande computer ontwikkelen.

Minder dan 20,000 stuks verkocht
Het werd de Mattel Aquarius, uitgevoerd met kenmerkende, blauwe rubbertoetsen en met een waterbestendige aanblik, waardoor Mattel zijn speelgoed-achtergrond niet verloochende. De Aquarius had de concurrentiestrijd moeten aangaan in de segmenten  waarin zich de Texas Instruments TI 99/4A, de ZX-81 en ZX Spectrum, de Oric en de VIC-20 bevonden. Maar dat mislukte jammerlijk: Mattel begon de productie van de Aquarius in juni 1983 en zette die in oktober van hetzelfde jaar al weer stop. Naar schatting werden er wereldwijd minder dan 20 duizend Aquarius-computers verkocht, terwijl Mattel had gerekend op een verkoopcijfer van 100 duizend. Wat het apparaat nu natuurlijk voor verzamelaars uitermate interessant maakt.

aquarius mini expanderTwee gedachten
De belangrijkste oorzaak voor het mislukken van de Mattel Aquarius is waarschijnlijk dat het apparaat op twee gedachten hinkte. Het had een combinatie moeten worden van een gameconsole en een homecomputer, maar in beide opzichten presteerde de Aquarius ronduit slecht. Hou je vast, want hier komt een waslijst van minpunten aan.

Dure uitbreidingsopties
De Aquarius had weliswaar 4K RAM, maar voor de gebruiker bleef feitelijk maar 1,7 K over. Onnodig te zeggen dat hier bar weinig mee te doen was; het gebruik van de tekstverwerker Fileform die Mattel in de vorm van een cartridge leverde, was op die manier vrijwel zinloos. Tenzij iedere paar alinea’s steeds weer op tape werden opgeslagen of uitgeprint.
Om deze euvels te compenseren konden allerlei relatief dure extra opties worden gekocht. Zo waren er geheugenuitbreidingen van 4K en 16 K die ook als cartridge achterin de computer konden worden gestopt. Daarnaast was er een zogeheten Mini Expander die aan de Aquarius kon worden aangesloten. Met de Mini Expander, die bijna groter was dan de tengere Aquarius zelf, konden twee cartridges tegelijk worden gebruikt (bijvoorbeeld geheugenuitbreiding en een spel), kwamen er twee geluidskanalen bij en had de gebruiker de beschikking over twee controllers.

aquarius nightstalkerExtra kosten
Maar het gevolg hiervan was dat de argeloze consument die dacht voor zo’n 150 dollar een aardige homecomputer annex gameconsole te hebben, achteraf met allerlei extra kosten werd geconfronteerd. En daardoor uiteindelijk veel duurder uit was dan wanneer hij bijvoorbeeld een ZX Spectrum had gekocht. Werknemers van Mattel hebben later laten doorschemeren dat dit ook de tactiek was: de computer zelf met verlies verkopen, en de winst halen uit de verkoop van de extra opties.
 

Basic zonder FOR en NEXT
Om misverstanden te voorkomen: de Aquarius is, vooral vanwege zijn vormgeving, een van de populairste computers in mijn verzameling. Maar ik moet de lijst minpunten helaas voortzetten...

De Aquarius was voorzien van een uitgeklede Microsoft Basic. Wie bijvoorbeeld commando’s als FOR en NEXT wilde gebruiken, was wéér aangewezen op een extra cartridge: Extended Microsoft Basic. Al is het de vraag of die ooit echt op de markt is gekomen. Ik heb hem weliswaar in mijn collectie, maar heb op diverse plaatsen gelezen dat deze cartridge nooit verder is gekomen dan de prototype-status.
Een flinke lap tekst of BASIC typen op het Aquarius-toetsenbord was ook geen groot genoegen. De rubberen toetsen moesten harder worden ingedrukt dan die van de ZX Spectrum, er was geen repeatfunctie en bovendien hadden de ontwerpers de Aquarius uitgerust met een minieme spatietoets.


'Systeem voor de jaren zeventig'
Behalve als homecomputer redde de Aquarius het ook niet als spelconsole. De grafische mogelijkheden waren beperkt, ook al zaten er onder de cartridges zeker aardige spellen. Ten behoeve van de spelontwerpers werd in de ontwikkelingsfase van de Aquarius besloten de karakterset uit te breiden met grafische geintjes, zoals karakters die robots en explosies voorstelden (zie vergrootbare afbeelding).

karakterset mattel aquariusEn de Mini Expander kreeg voor het gemak dezelfde geluidschip (AY-3-8914) als de Intellivision. Maar dat kon de ontwerpers niet bekoren: zij beschouwden het bijna als een straf om spellen voor de Aquarius te moeten ontwikkelen. Programmeur Bob Del Principe bedacht zelfs de volgende cynische slogan: ‘Aquarius – systeem voor de jaren zeventig!’

 

Specificaties Mattel Aquarius

Producent Mattel
Periode juni - oktober 1983, daarna tot 1988 voortgezet door Radofin
CPU NEC D780C, en soms uitgerust met een echte Z80
Frequentie 3,5 MHz
ROM 10 KB
RAM 4 KB (slechts 1,7 KB te gebruiken)
uitbreidbaar met cartridges
Tekstmodus 24 regels x 40 kolommen
Grafische modus 80 x 72 pixels
Kleuren 16
Geluid 1 kanaal, 2 extra met Mini Expander
I/O TV, cassetterecorder, printer, cartridge
Prijs Ca. 150 dollar
Prijssticker op mijn Aquarius: 225 gulden

Deze site doorsturen aan een vriend

Geschiedenis van home- en gamecomputers, Erik Klooster, Nederland

 

   Nieuws

Speel online games op deze site en registreer je naam en highscore. Haal je hart op aan de klassiekers Pac-Man, Space Invaders, Asteroids en Snake. Gratis en je hoeft ze niet te downloaden: ze zijn direct op het scherm te spelen. In de oorspronkelijke versies. Veel plezier!


Gameshop - Atari, NES, SNES en SEGA games te koop

nintendo nes en snes games

 

 

 

 

 

 

Deze site doet met vier computers mee aan het Cancer Research Project, waarvoor wereldwijd al 1,5 miljoen mensen computertijd beschikbaar stellen. Sluit je aan bij ons team: Mrs. Dynamite. Heel erg bedankt!